Church of the Holy Archangels - Leof. Kazanaki

Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών

Έχουν περάση οκτώ χρόνια από την ίδρυση του Κοιμητηρίου (1882) και το 1890 το Συμβούλιο του Ι.Ν. Κοιμητηρίου ζητά από το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Αγίου Νικολάου να κτιστεί Ναός αφιερωμένος στους Αγίους Ταξιάρχας Μιχαήλ και Γαβριήλ. Η συνολική δαπάνη προϋπολογίζεται σε  4.520,29 δρχ και το έργο αναλαμβάνει ο Αναστάσιος Πίσπας. Το Σεπτέμβριο του 1882 διορίζονται ο Ευάγγελος Κουτούπουτος και ο Ιωάννης Ευαγγελής (πιθανόν επιτροπή) και ο προτεινόμενος από το δήμαρχο ιερέας Σουπάς ή Σαππάς, απόφοιτος της ιερατικής σχολής. Είναι ο πρώτος ιερέας πού υπηρετεί στο Ναό του Κοιμητηρίου. Τέσσερα χρόνια αργότερα με τα χρήματα πού δίνει ο Αλέξανδρος Τοπάλης ο ναός αποπερατώνεται. ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ. ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΓΑΒΡΙΗΛ Το διάταγμα του Όθωνα της 6 Μαΐου 1834, (Φ.Ε.Κ.  16/6 Μαΐου 1834), επί αντιβασιλείας Άρμανσμπέργκ, Μάουερ, Έυδεκ, αφορούσε στους ελεύθερους πλέον Έλληνες και όχι στον τουρκοκρατούμενο Βόλο. Τον Νοέμβριο του 1881 απελευθερώνεται η πόλι από τους Τούρκους.  Ο τότε δήμαρχος  Παγασών Γεώργιος Καρτάλης, διορατικότατος για την εποχή του και οξύνους, αντιλαμβάνεται και εφαρμόζει τη σχετική νομοθεσία του ελληνικού κράτους. Θέλοντας να μην οριοθετήσει το Βόλο, αλλά να προβλέψει μακρόχρονα την αύξησή του, αποφασίζει να μεταφέρει το Κοιμητήριο στη σημερινή θέση, στον Ξηρόκαμπο, τον Ιούλιο του 1882, απορρίπτοντας κάποιες άλλες τοποθεσίες και βλέποντας προς το βόρειο όριο της πόλης μετατίθεται πάνω από την οδό Αλεξάνδρας. Το δημοτικό συμβούλιο, με την εισήγηση του δημάρχου Γεωργίου Καρτάλη, εγκρίνει χώρος του εγκαταλειμμένου Κοιμητήριο να χρησιμοποιηθεί ως προσωρινό δημοτικό γυμναστήριο. Στην ανάγνωση των πρακτικών δε διευκρινίζεται για ποιό εγκαταλειμμένο Κοιμητήριο γίνεται λόγος του Αναύρου ή της Ανάληψης. Η ένδειξη «το εγκατελειμμένο  Κοιμητήριο το κείμενον επί δέκα λεπτών αποστάσεως της πόλεως»  και το γεγονός ότι το Κοιμητήριον της Ανάληψης, παρά την ίδρυση νέου λειτουργεί σχεδόν μέχρι το 1900, βοηθάει να συμπεράνουμε, ότι το προσωρινό δημοτικό γυμναστήριο είναι στο χώρο του Αναύρου. Στον Ξηρόκαμπο έχει αγοραστεί το οικόπεδο στην τιμή των 3.600 δρχ. και τον Απρίλιο του 1883 αποστέλλοται από το δήμαρχο, ως πλέον ειδήμονες κάποιοι γιατροί της πόλεως Βόλου να εγκρίνουν την καταλληλότητα του οικοπέδου, ελλείψει  ειδικών. Δαπανώνται δε για τη μεταφορά των αμαξών 16.50 δρχ. Υπολογίζεται να κτιστεί ναός και να περιτειχιστεί. Το γεγονός ότι μεταφέρεται και λειτουργεί από το 1883 το νέο Κοιμητήριο και χτίζεται ο ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, επιβεβαιώνεται από τον Νικόλαο Γάτσο. Το πρώτο παλαιότερο μνημείο που υπάρχει - και που είναι σίγουρα μεταφορά από το Κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου - είναι της Αναστασίας Μανούσου, με ημερομηνία ταφής την 21ηΑυγούστου 1873, για το οποίο γράφει στο ιδιόχειρο σημειωματάριό του ο Νικόλαος Αντωνόπουλος, στις 20-12- 1877. Επίσης άλλοι τρείς τάφοι έχουν μεταφερθεί από άλλο Κοιμητήριο, χωρίς να μπορούμε να προσδιορίσουμε από ποιό, με κάποιες ενδείξεις και τους λόγους μεταφοράς τους. Οι τάφοι αυτοί έχουν χρονολογία 1874 Δημήτριος Τοπάλης,  1876 Κων/νος Καρτάλης, 1877 Ευφροσύνη Σαμαρτζίδου. Εφημερίδα του 1930 δίνει την πληροφορία πως το 1885 υπήρχαν μόνο 30 τάφοι και ο πρώτος νεκροθάφτης ήταν ο Κυρ Θανάσης, η ζωντανή ιστορία του Κοιμητηρίου ως το 1930. Η ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΣΤΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ Η επιτύμβια γλυπτική είναι από τα σημαντικότερα κεφάλαια της νεοελληνικής γλυπτικής. Μπαίνοντας στο Κοιμητήριο είναι σαν να βρίσκεται κανείς σ' ένα απέραντο υπαίθριο χώρο έκθεσης γλυπτικής, όπου υπάρχουν έργα ποικίλα, μικρών και μεγάλων, άσημων και φημισμένων καλλιτεχνών, που με το έργο τους έδωσαν το διαχρονικό τους παρόν σε τούτη την έκθεση.