Villa of Dionysos at Dion - Villa of Dionysos at Dion

Η έπαυλη του Διονύσου στο αρχαίο Δίον Η μεγάλη "έπαυλη του Διονύσου", όπως ονομάστηκε από το έξοχο ψηφιδωτό με παράσταση από τη ζωή του θεού του κρασιού, που στολίζει το δάπεδο του κεντρικού δωματίου, κτίσμα του 200 μ.Χ., αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κτιριακά συγκροτήματα το αρχαίου Δίου. Βρίσκεται κατά μήκος μιας από τις δευτερεύουσες οδούς που διέσχιζαν τον ανατολικό τομέα της πόλης, πίσω από μια σειρά καταστημάτων και εργαστηρίων και δίπλα σε ένα λουτρικό οικοδόμημα, τα δάπεδα του οποίου είναι στρωμένα με μεγάλες ψηφίδες, μια αυλή με ιωνικό περιστύλιο και πηγάδι οδηγούσε προς ανατολάς στην τραπεζαρία της μεγάλης οικίας, το tablinum των Ρωμαίων. Ακολουθούσαν μικρότερα σε διαστάσεις δωμάτια, από τα οποία το ένα με ημικυκλική κόγχη, όπου και άγαλμα του Διονύσου με κέρας στο αριστερό χέρι, και δάπεδο με ψηφίδες σε γεωμετρικά σχήματα, θα πρέπει να ήταν αφιερωμένο στη λατρεία του θεού. Ο χώρος, ωστόσο, που θα πρέπει να αποτελούσε και τον λαμπρότερο του όλου οικοδομικού συνόλου, ήταν μια σχεδόν τετράγωνη στην κάτοψή της αίθουσα συμποσίου, εμβαδού 100 τ.μ. περίπου, το δάπεδο της οποίας καλύπτεται από πολύχρωμο ψηφιδωτό με σκηνές από τον Διονυσιακό κύκλο: το κέντρο του χώρου καταλαμβάνει ένας μεγάλος πίνακας, πλαισιωμένος από μικρότερους σε κάθε πλευρά. Μια ταινία με σπειρομαίανδρο χωρίζει τους "ζωγραφικούς" αυτούς πίνακες σε δύο τμήματα: στο χώρο όπου ήταν τοποθετημένες οι κλίνες των συμποσιαστών και διακρινόταν από μια πλατιά λωρίδα με αβακωτό κόσμημα που περιέτρεχε τους τοίχους και στο υπόλοιπο της αίθουσας που ήταν ελεύθερο από έπιπλα. Το θέμα της κεντρικής παράστασης επιβλητικό και επικό, αποδοσμένο ωστόσο με μια εκζήτηση, παρόλη τη ζωγραφική διάθεση που το διακρίνει, είναι ο θρίαμβος του Διονύσου: ο θεός κατενώπιον, γυμνός σε άρμα που το σέρνουν θαλάσσιοι πάνθηρες, κρατάει στο υψωμένο του δεξί χέρι ρυτό και στο αριστερό θύρσο. Δίπλα του, εκστατικός από το δέος, στέκεται ένας παπποσειληνός με μαλλωτό χιτώνα και πορφυρό ιματίδιο. Τους πάνθηρες οδηγούν με χαλινάρια δυο θαλάσσιοι κένταυροι, που φέρουν στους ώμους ο καθένας από ένα μεγάλο αγγείο. Το λευκό χρώμα των ψηφίδων του εδάφους, πάνω στο οποίο εκτυλίσσεται η σκηνή, σε αντίθεση με το ιώδες βαθυγάλανο των κυμάτων, προσδίδει στις μορφές ένα μνημειακό μέγεθος και δίνει την εντύπωση ενός ζωγραφικού έργου. Στους πίνακες, που ανά τρεις, περιβάλλουν την κεντρική παράσταση, απεικονίζονται θεατρικές μάσκες. Στην αρχική οικοσκευή της αίθουσας θα πρέπει να ανήκουν χάλκινα εξαρτήματα κλινών. Στη διακόσμηση της αίθουσας γενικότερα απέβλεπαν εικονιστικά αγάλματα μελών του αυτοκρατορικού οίκου, θεοτήτων αλλά και ιδιωτών, που βρέθηκαν σε χώρους της. Η ζωή στην έπαυλη πήρε ξαφνικό τέλος, όταν πυρκαγιά, ίσως αποτέλεσμα σεισμού, σάρωσε το κτίριο και μετέβαλε τα πάντα σε ερείπια.